پرینت قبلی بعدی

RSL ، استفاده یا عدم استفاده 

تقریبا میتوان عنوان کرد که هیچ بخش و قسمتی در چترهای سقوط آزاد وجود ندارد که به اندازۀ RSL بر سر استفاده کردن و یا استفاده نکردن از آن بحث و گفتگو شده باشد . 

 در نظرسنجی که در بهمن ماه سال ۱۳۹۵ در یکی از کانالهای تلگرامی مربوط به ورزش چتربازی صورت گرفت این تفاوت سلیقه و عقیده بر سر استفاده کردن و یا نکردن از RSL در بین چتربازان ایرانی هم وجود داشت .

دوست و هموطن عزیزمان علی شاهرختاش که در خارج از ایران زندگی می کند با ارائه یک ویدئو به تفصیل فواید استفاده از این وسیله و همچنین مواقع عدم استفاده از آن را توضیح دادند .

جهت مشاهده ویدئو به اینجا مراجعه نمائید . 

در طی این مقاله قصد ندارم که مجدداً بحث بر سر استفاده و یا عدم استفاده از RSL را مطرح کنم چون معتقدم که چتربازان ایرانی با توجه به ارتقا سطح اموزش طی سالهای اخیر در مورد استفاده از آن به اتفاق نظر نسبی رسیده اند و تنها قصد دارم که با مطرح کردن مواردی تاریخی و آماری در مورد این وسیله فواید وجود ان را خدمت دوستان مجددا گوشزد نمایم  و انتخاب برای استفاده و یا استفاده نکردن از آن را به خود دوستان بسپارم .

در حالت معمول و با رعایت تمامی استانداردها و اموزشهای فرا گرفته شده ، تقریباً تمام چتربازان قادر به مقابله با انحرافات و استفاده از چتر کمکی خواهند بود ولی توجه کنید که همیشه این روند به صورت دلخواه پیش نخواهد رفت .

پیش آمدن انحراف به همراه یک سری از مشکلات که بسیار معمول و قابل پیش بینی نیز می باشند می تواند این روند را به یک کابوس و تراژدی تبدیل نماید .

تصور کنید که شما در یک گروه ۳ یا ۴ نفره و حتی بیشتر در حال سقوط هستید :

- بعد از جدا شدن از همدیگر و به دلیل اینکه قصد دارید با فاصله بیشتری از بقیه چتر خود را باز کنید از ارتفاع معمول و از پیش تعیین شده پایین تر رفته و اقدام به باز کردن چتر اصلی می کنید 

-  به هر دلیلی پایلوت شوت بیش از حد معمول دچار تأخیر می شود 

- چتر اصلی هم که به روش تأخیری بسته بندی شده زمانی بیشتر از حد معمول را برای باز شدن صرف می کند

- بعد از باز شدن چتر اصلی با انحراف در آن مواجه می شوید

- پس از بررسی انحراف و با توجه به شرایط و اموزشهای فرا گرفته شده تصمیم به رها کردن چتر اصلی و استفاده از چتر کمکی میگیرید 

- با اولین اقدام موفق به پیدا کردن دستگیره رها شونده نمیشوید برای بار دوم با نگاه کردن دستگیره رها شونده را در اختیار گرفته و با کشیدن ان چتر اصلی را رها می نمایید

- بعد از رها کردن چتر اصلی زمان استفاده از چتر کمکی فرا می رسد در این هنگام شما در ارتفاع ۱۰۰۰ پائی یا حدود۳۰۰ متری و شاید کمتر قرار دارید و بر اساس یک تفکر نادرست ، ترجیح می دهید که قبل از باز کردن چتر کمکی لحظاتی را سقوط کرده و پس از رسیدن به حالت پایدار و ثابت دستگیره چتر کمکی را کشیده و آنرا باز نمائید 

به احتمال بسیار زیاد در این زمان و ارتفاع شما مواجه با یک موقعیت بسیار دشوار و احتمالا آسیب زننده شده اید . 

در صورت بروز انحراف در چتر اصلی و نیاز به استفاده از چتر کمکی ، حیاتی ترین و اصلی ترین موضوع باز شدن چتر کمکی در بالای سر شما در حداقل زمان و صرف کمترین ارتفاع می باشد .

ودرست در این مواقع میباشد که وجود و کارکرد RSL نمود بیشتری از خود به نمایش می گذارد .

این وسیله (RSL) چتر کمکی شما را به سرعت و در کمترین زمان باز کرده و در بالای سر شما قرار می دهد و در صورت استفاده از Sky Hook و یا ACE این زمان ناچیزتر هم خواهد شد .

در ابتدا نگاهی به این دو وسیله داشته باشیم :

RSL یا Reserve Static Line

اول اینکه RSL علیرغم کاربردی که دارد یک وسیله بسیار ساده می باشد .

یک تسمه به طول حدود ۳۰ سانت که از یک سر توسط یک بست با قابلیت باز و بسته شدن به یک و یا هر دو رایزر اصلی متصل است و از طرف دیگر با یک حلقه فلزی کوچک که به بند بازکننده چتر کمکی متصل میشود .

                      RSL


       محل اتصال RSL به رایزر اصلی

حلقه فلزی کوچک که در سر تسمه قرار دارد در بالای سوزن رها کننده کمکی قرار دارد و در صورت رها کردن چتر اصلی و کشیده شدن تسمه ، سوزن چتر کمکی نیز کشیده شده و با آزاد شدن پایلوت شوت کمکی باعث باز شدن چتر کمکی می گردد .

 حلقه فلزی متصل به سوزن کمکی

حاصل و فایده این وسیله به این صورت می باشد که به مجرد اینکه نفر چترباز اقدام به کشیدن دستگیره رها شونده می کند و رایزرها به همراه کاناپی اصلی از پشتی چتر جدا می شوند ، RSL سریعاً اقدام به کشیدن و از جا در آوردن سوزن چتر کمکی نموده و آنرا باز می نماید . 

از نظر زمانی ، باز شدن چتر کمکی توسط RSL قبل از اینکه نفر چترباز اقدام به کشیدن دستگیره کمکی نماید اتفاق می افتد ولی نکته ای که وجود دارد این است که این اتفاق دلیلی بر پایان یافتن مأموریت نفر پرنده در کشیدن دستگیره کمکی نمی باشد و می باید در هر حال اقدام به کشیدن دستگیره کمکی خود نماید .

RSL در اوایل دهه ۶۰ میلادی توسط Perry Stevens ابداع گردید و برای اوّلین بار توسط شرکت Security Parachute در چترها مورد استفاده قرار گرفت .

RSL در سالهای اوّلیه بیشتر بروی چترهای دانش آموزان و کسانی که تعداد پرش زیاد نداشتند و بعنوان وسیله ای به جهت پشتیبانی در روند کشیدن چتر کمکی استفاده می گردید و چتربازان با تجربه تمایلی به استفاده از آن را نداشتند .

بعد از چندی انجمن چتربازی کشور آمریکا (USPA) استفاده از RSL را برای تمام هنرآموزان سقوط آزاد اجباری کرد .

Sky Hook

امروزه علاوه بر همه گیر شدن استفاده از RSL برخی از چتربازان از وسیله ای به اسم sky Hook که توسط شرکت
 United Parachute Technologies ابداع گردیده نیز استفاده می کنند . 

 Sky Hook و  Accelerated Canopy Extraction ) ACE)  و سایر تجهیزاتی که دارای عملکرد مشابه در این زمینه میباشند در دسته بندی کلی به عنوان  MARD  و یا 
Main Assisted Deployment Device شناخته میشوند . 

Sky Hook نوع پیشرفته و اصلاح شده RSL میباشد که با اضافه شدن یک نوار که از طریق یک قلاب فلزی به بند اتصال (Bridle) چتر کمکی متصل می باشد عمل می کند .

Sky Hook  یک قلاب دارای قابلیت اتصال به بند RSL ( بند قرمز در عکس ) ، پایلوت شوت چتر کمکی و کیسه چتر کمکی می باشد . نیروی کشش حاصل از رها کردن چتر اصلی با کشیدن بند اتصال (Bridle) چتر کمکی باعث خارج شدن چتر کمکی و باز شدن آن می گردد .

 
طی این روند , رها و جدا شدن چتر اصلی جایگزین عملکرد و زمان ناشی از فعال شدن پایلوت شوت چتر کمکی می گردد و در نتیجه چتر کمکی سریعتر و با صرف زمان کمتری باز می شود

Sky Hook از نیروی رها و جدا شدن کاناپی اصلی برای بیرون کشیدن ، در آوردن و باز کردن چترکمکی یاری می گیرد و روند باز شدن چتر کمکی را نسبت به باز شدن آن توسط RSL سریعتر می نماید .

              

 
استفاده از RSL و sky Hook در دهه اخیر بسیار فراگیر شده است و اغلب تولیدکنندگان تجهیزات چتربازی از انواع این دو وسیله در پشتیها ( کانتینر ) چترهای خود استفاده می نمایند .

  علیرغم این فراگیری باز هم تعداد زیادی از پرندگان سقوط آزاد از استفاده از RSL و Sky Hook  بنا به دلایل و توجیهات خودشان اجتناب می نمایند و تاسف بار اینکه این  توجیهات با وجود بروز تلفات ناشی از عدم توانائی در کشیدن دستگیره کمکی بعد از رها کردن چتر اصلی نیز ادامه دارد .

یکی از اصلیترین دلایلی که این افراد برای توجیه عدم استفاده از RSL و یا Sky Hook ذکر می کنند خطر درگیری و برخورد چتر اصلی و کمکی در صورت استفاده از RSL می باشد .

نگاهی به آمار استخراج شده بین سالهای ۱۹۹۹ تا ۲۰۱۳ نشان می دهد که این دلیل و توجیه نادرست می باشد .

 در طی این ۱۵  سال ۱۴ چترباز سقوط آزاد با عدم استفاده از RSL و رها کردن چتر اصلی و به دلیل اینکه در ارتفاع بسیار کم اقدام به کشیدن دستگیره کمکی نمودند و زمان و ارتفاع کافی برای باز شدن چتر کمکی نداشتند جان خود را از دست داده اند .

۵ چترباز سقوط آزاد نیز در مواجهه با انحراف با رها کردن چتر اصلی و عدم اقدام به کشیدن چتر کمکی جان خود را از دست دادند . این ۵ نفر نیز از RSL استفاده نکرده بودند .

۱ چترباز نیز با درگیر شدن چتر اصلی و کمکی و برخورد با زمین جان خود را از دست داده که هیچ گونه گزارشی مبنی بر اینکه چتر کمکی وی توسط RSL و یا به طور دستی توسط خود وی باز شده است وجود ندارد .

وجود RSL براحتی می توانست از بروز حادثه و مرگ این ۲۰ چترباز جلوگیری نماید .

۲۰ نفری که طی این گزارش جان خود را از دست دادند بین ۲۸ تا ۶۵۰۰ پرش در کارنامه خود داشته اند بنابر این استفاده یا عدم استفاده از RSL ربطی به تعداد پرش و یا مهارت در این ورزش ندارد .

در طی همین مدت یعنی بین سالهای ۱۹۹۹ و ۲۰۱۳ چهار نفر که دارای چترهای مجهز به RSL بودند هم جان خود را از دست دادند .

۲ نفر از این چهار نفر قبل از اینکه اقدام به رها کردن چتر اصلی خود نمایند دستگیره کمکی خود را کشیده اند و این موضوع باعث درگیر شدن چتر اصلی و کمکی و برخورد شدید آنها با زمین و مرگ آنها شده است ، لذا وجود RSL در بروز این حوادث نقشی نداشته است هر ۲ نفر کمتر از ۲۰ پرش داشتند و در گروه چتربازان مبتدی دسته بندی میشده اند .

۲ حادثه دیگر که به نسبت بیشتری با RSL و یا MARD مرتبط بوده است در پرشهای دونفره و یا تاندم ( Tandem ) رخ داده است . 

در یک مورد مربی تاندم در مواجهه با انحراف در چتر اصلی اقدام به رها کردن آن می نماید ولی به دلیل عدم نصب صحیح RSL چتر اصلی به طور کامل جدا نمی شود و مربی نیز اقدام به کشیدن چتر کمکی نمی کند و با چرخش شدید ناشی از انحراف در چتر اصلی به زمین برخورد می کنند و کشته می شوند و در مورد دیگر که باز هم مربوط به پرش دونفره می باشد مربی تاندم در ارتفاع پائین اقدام به باز کردن چتر اصلی می کند و با کم شدن ارتفاع چتر کمکی نیز در همان لحظه به دلیل فعال شدن AAD باز می شود و با درگیر شدن با چتر اصلی باعث برخورد شدید با زمین و مرگ مربی و مسافر تاندم می شود .

یکی دیگر از مواردی که برخی از چتربازان برای عدم استفاده از RSL ذکر می کنند به استفاده از چترهای با قابلیت بالا High Performanes و دارای وینگ لود بالا مرتبط می باشد و معتقدند که در صورت مواجه شدن با انواع انحرافات از جمله چرخشهای شدید ( spin ) و پیچ خوردگی در بندها ( Line Twist ) ، در صورتیکه نیاز به استفاده از کمکی داشته باشند به دلیل وجود چرخش شدید و پیچ خوردگی ، باز شدن سریع و بلافاصله کمکی ممکن است باعث درگیری بین کاناپی اصلی و کمکی و بروز وضعیت بغرنج و بسیار خطرناک شود و دارندگان این نوع چترها ترجیح می دهند که پس از رها کردن چتر اصلی لحظاتی را سقوط کرده و با دور شدن از کاناپی اصلی اقدام به باز کردن چتر کمکی نمایند .

آمار باز هم نادرست بودن این نظریه را ثابت می کند .

 بر طبق گزارشهای انجمن چتربازی آمریکا ( USPA ) در طی سالهای اخیر و از زمان ورود چترهای با قابلیت بالا
( High Performance ) به بازار هیچ موردی از درگیری و به هم پیچ خوردگی این نوع چترها با چترهای کمکی ناشی از عملکرد RSL  گزارش نشده است .

مورد دیگری که انتقاد برخی از پرندگان سقوط ازاد را به دنبال داشته این مسئله میباشد که در مواقع استفاده از چترهای باقابلیت بالا و بروز پیچ خوردگی در بندها و چرخش شدید ( Spin ) چنانچه احتیاج به استفاده از چتر کمکی باشد و از RSL نیز استفاده شده باشد به دلیل زمان بسیار اندک بین رها شدن چتر اصلی و باز شدن چتر کمکی ، چرخش و پیچ خوردگی به چتر کمکی نیز منتقل میشود و این موضوع باعث بروز مشکل در هدایت و فرود چتر کمکی میگردد .

 در پاسخ به این انتقاد میتوان این نکته را خاطر نشان کرد که به دلیل اندازه به نسبت بزرگ وشکل غالباً مستطیل چترهای کمکی حرکت و پرواز این چترها در حالت پایدار و ثابت بوده و باز کردن پیچ خوردگی ها نیز توسط نفر چترباز به آسانی و سهولت انجام می گیرد .

مضافا اینکه در انحرافات به همراه چرخشهای شدید به دلیل فشار زیادی که بروی رایزرها وارد می شود دستگیره های رها شوند و کمکی در جای معمول خود قرار نخواهند داشت و پیدا کردن و در دست گرفتن آنها مستلزم صرف زمان بیشتری نسبت به موقعیتهای عادی می باشد و اکثر پرش کنندگان نیاز پیدا می کنند که برای در اختیار گرفتن دستگیره ها به آنها نگاه کرده و موقعیت آنها را پیدا کنند که این روند مستلزم صرف لحظاتی می باشد که بسیار بسیار حیاتی می باشد . 

 به همین دلیل در صورت بروز پیچ خوردگی در بندها و چرخش شدید احتیاج به وجود و استفاده از RSL بیش از پیش نمایان می شود . 

 Derek Thomas از سهامداران شرکت تولیدی تجهیزات چتربازی Sun Path و Bill Booth رئیس شرکت
 United Parachute Technologies طی یک مقاله مواردی از لزوم استفاده از RSL را در صورت استفاده از چترهای با قابلیت زیاد High Performance و با وینگ لود بالا ذکر نموده اند که برخی از آنها عبارتند از : 

- در صورت مواجه شدن با چرخشهای شدید ( spin ) در این نوع چترها خون جاری در بدن با دور شدن از مغز به سمت اندام تحتانی حرکت می کند و این موضوع باعث کاهش توان تفکر و هماهنگی بین اعضا بدن و همچنین افزایش زمان عکس العمل نفر پرنده می گردد و در نتیجه به زمان بیشتری جهت پیدا کردن و کشیدن دستگیره های رها شونده و کمکی نیاز میباشد  .

- چرخش شدید ( spin ) سریعاً باعث کم شدن و از دست رفتن ارتفاع می گردد این مقدار در کاناپی های با وینگ لود بالا حتی تا چند صد متر در هر چرخش هم می رسد .

- به طور معمول برای هر پرنده ۶ تا ۸ ثانیه زمان لازم می باشد تا با تشخیص انحراف و اقدام به رها کردن چتر اصلی ، از چتر کمکی خود استفاده نماید و در طی این زمان ، بسته به نوع انحراف مقدار زیادی از ارتفاع را از دست داده است .

- نفر پرنده از لحظه اقدام به رها کردن چتر اصلی و در حالت سقوط مجدد گرفتن و بدست آوردن حالت پایدار و ثابت ۶ ثانیه زمان لازم دارد این ۶ ثانیه معادل از دست دادن ۱۱۰۰ فوت  یا ۳۳۰ متر ارتفاع می باشد .

 استفاده از RSL در ذخیره و عدم تلف کردن حداقل نیمی از زمان و ارتفاع ذکر شده در موارد بالا به شما کمک بسیار زیادی خواهد .

 با تمام موارد ذکر شده در بالا آیا واقعاً استفاده از RSL برای تمام چتربازان سقوط آزاد ضروری می باشد ؟

خیر !!

همانطور که احتمالا در ویدئو مورد اشاره در ابتدای مقاله ملاحظه کردید در پرشها و پروازهای Canopy Formation چنانچه نفرات پرش کننده در حین پرواز با کاناپی همدیگر برخورد داشته باشند و این برخورد باعث در هم پیچیدگی کاناپی آنها شود ، روش توصیه شده ، رها کردن چتر اصلی و دوباره برای لحظاتی در حالت سقوط قرار گرفتن به منظور دور شدن از چتر اصلی و سایر کاناپی های در حال پرواز می باشد . 

همچنین برای برخی از چتربازانی که از وسایل و تجهیزات تصویربرداری استفاده می کنند همیشه این نگرانی وجود دارد که در صورت استفاده از RSL خطر درگیری بین وسایل تصویربرداری و بندها و یا پارچه چتر کمکی بوجود بیاید .

در سالیان اخیر با کوچک و کم حجم شدن تجهیزات تصویربرداری و همچنین استفاده از پایه هایی که کمترین احتمال درگیری را با چتر کمکی می دهند این نگرانی کاهش یافته است .

به عنوان بخش پایانی این مطلب یکی از باورهای رایج در میان برخی از چتربازان این موضوع می باشد که AAD نصب شده بروی چتر می تواند به عنوان جانشین عملکرد RSL مورد استفاده قرار بگیرد .

علیرغم اینکه این وسیله  ( AAD ) طی سالیان اخیر با عملکرد به موقع و دقیق ، باعث نجات جان بسیاری از چتربازان گردیده است ولی به هیچ عنوان نمی توان آنرا به عنوان جایگزین مطمئن RSL برشمرد .

برای فعال شدن AAD بعد از رها کردن چتر اصلی نفر چترباز باید در ارتفاعی باشد که با طی بخشی از آن بتواند به حداقل سرعت ۷۸ مایل - ۱۲۵کیلومتر بر ساعت برسد و این مقدار ارتفاع باید به اندازه ای باشد که علاوه بر فعال کردن AAD زمان و ارتفاع کافی را برای باز شدن و گسترش چتر کمکی و همچنین در حالت پایدار و ثابت قرار گرفتن آنرا در اختیار نفر پرنده قرار دهد . 

 این در صورتی است که بعد از رها کردن چتر اصلی ، RSL احتیاج به آن مقدار ارتفاع جهت عملکرد ندارد .

RSL ها به راحتی و طی زمان بسیار کم و صرف ارتفاع ناچیز و بدون توجه به وجود و یا عدم وجود AAD عمل کرده و به عنوان وسیله ای که ضریب ایمنی را در پرشهای سقوط آزاد افزایش می دهد، مورد استفاده قرار می گیرند .

علیرغم سابقهای که این وسیله در طی چند دهه گذشته در ارتقاء ایمنی این ورزش داشته است و با توجه به موارد کاربردی و فوایدی که در طی این نوشته به طور اجمال ذکر گردید مورد مهم دربارۀ استفاده و یا عدم استفاده از این وسیله ، به شناخت شما از انها ، تجهیزات پرش ( پشتی یا کانتینر ، چتر اصلی ، چتر کمکی ، پایلوت شوت ، رایزرها و… ) و همچنین تصمیم خودتان بر اساس توانائیهای فنی و فیزیکی خود شما مربوط میباشد  . 

واین آگاهی باید بر اساس حقایق ، آمار و اطلاعات باشد ، نه بر اساس شنیده ها و تفکرات شخصی .